۱۳۹۹ دی ۷, یکشنبه

قاموس «پشه یی - پشتو» امروز در وزارت اطلاعات و فرهنگ روگشایی شد.


کابل/27 قوس/ باختر: قاموس «پشه یی - پشتو» امروز در وزارت اطلاعات و فرهنگ روگشایی شد.
به گزارش آژانس باختر؛ این قاموس را نورمحمد غمجن تمیل نوشته کرده است و در برگیرندۀ بیشتر از ده هزار لغت اصیل زبان پشه‌یی است که به پشتو ترجمه شده است.
در محفل روگشایی این کتاب، محمد طاهر زهیر، سرپرست وزارت اطلاعات و فرهنگ گفت که زبان پشه‌یی تاریخ درخشان دارد و چاپ قاموس پشه‌یی پشتو در عظمت و شکوه‌مندی این زبان بسیار کمک می‌کند. به گفتۀ وی پخش و نشر کتاب باعث تعالی فرهنگ می‌شود و بدون تعالی فرهنگی، رسیدن به صلح ناممکن است.
سرپرست وزارت اطلاعات و فرهنگ تعهد کرد که در سال آینده این وزارت کوشش می کند تا پنج کتاب دیگر را نیزبه زبان پشه‎یی چاپ کند.
عبدالمنان شیوای شرق، معین امور نشرات وزارت اطلاعات و فرهنگ بیان کرد که تنوع فرهنگی در افغانستان باعث بالندگی زبان‌ها شده است که زبان پشه‌یی یکی از آن ها است. به باور وی، چاپ قاموس پشه‌یی پشتو باعث شگوفایی زبان پشه‌یی می‌شود. شیوای شرق بر توسعۀ زبان‌های محلی تأکید کرد و گفت که وزارت اطلاعات و فرهنگ متعهد به توسعۀ این زبان‌ها است.
حضرت علی، رییس پشه‌یان و عضو ولسی جرگۀ شورای ملی افغانستان از به رسمیت شناختن زبان پشه‌یی استقبال کرد و گفت که در حد توان همکاری می‌کند تا کتاب‌های بیشتر به این زبان چاپ شود.
داکتر هدایت الله تمیل، پسر نویسندۀ قاموس گفت که پدرش همیشه می‌گفت که با چاپ این کتاب، می‌خواهد زبان پشه‌یی از حالت فراموشی و نابودی نجات دهد. او افزود که پدرش می‌خواست چند کتاب دیگر را به زبان پشه چاپ کند اما مرگ اجازۀ نشر به وی نداد.
قاموس پشه‌یی پشتو را ریاست نشرات کتب بیهقی وزارت اطلاعات و فرهنگ در یک جلد و بیش از 393 صفحه چاپ کرده است.
 
 
محمد طاهر زهير د پشه يي – پښتو قاموس چاپ، د پشه يي ژبې په غوړېدا کې اغېرمن ګام وباله
کابل / د ليندۍ ٢٦مه / باختر
نن په اطلاعاتواوفرهنګ وزارت کې د پشه يي – پښتوقاموس مخکتنه وشوه.
د باختراژانس د خبرله مخې؛ دغه قاموس نور محمد غمجن تميل ليکلې دى او د پشه يي ژبې څه د پاسه ١٠ زره اصيل لغتونه پکې شته چې په پښتو ژبارل شوي دي.
د دغه کتاب د مخکتنې په غونډه کې د اطلاعاتواوفرهنګ وزارت سرپرست محمد طاهر زهير وويل چې پشه يي ژبه ځلانده تاريخ لري او د پشه يي – پښتو قاموس چاپول د دغې ژبې له غوړېدا او بډاينې سره زياته مرسته کوي.
د هغه د څرګندونوله مخې؛ د کتاب خپرول د فرهنګ د غوړيدو سبب کېږي اود فرهنګ له پرمختګ پرته سولې ته رسېدل ناشونى دى.
د اطلاعاتواوفرهنګ وزارت سرپرست ژمنه وکړه چې په راتلونکې کال کې دغه وزارت کوښښ کوي چې ٥ نور کتابونه هم په پشه يي ژبه چاپ کړي.
د اطلاعاتواوفرهنګ وزارت د خپرونو د چارومعين عبدالمنان شيواي شرق په دې غونډه کې وويل چې په افغانستان کې د فرهنګ تنوع د ژبو د بډاينې سبب کېږي چې پشه يي ژبه هم پکې شامله ده.
د هغه په باور د پشه يي – پښتو د قاموس چاپول د پشه يي ژبې د غوړيدو او بډاينې سبب کېږي.
شيواي شرق د سيمه ییزو ژبو پر ودې ټينګار وکړ او ويې ويل چې د اطلاعاتواوفرهنګ وزارت د دغو ژبو ودې او بډاينې ته ژمن دى.
د پشه يانو رييس او د افغانستان د ملي شورا د ولسي جرګې غړي حضرت علي د پشه يي ژبې د په رسميت پېژندنې هرکلى وکړ اوويې ويل چې د توان ترپولې پورې همکاري کوي چې په پشه يي ژبي زيات کتابونه چاپ شي.
د قاموس د ليکوال زوي ډاکتر هدايت الله تميل وويل : پلار مې تل ويل چې د دغه کتاب په چاپولو سره غواړي چې پشه يي ژبه د هېريدو او د له منځه تلو له حالت څخه وژغوري.
هغه زياته کړه چې پلار يې غوښتل څو نور کتابونه هم په پشه يي ژبه چاپ کړي خو مرګ اجازه ورنه کړه.
د پشه يي – پښتو قاموس د اطلاعاتواوفرهنګ وزارت د بيهقي د کتاب خپرولو رياست په يو ټوک او څه د پاسه ٣٩٣ پاڼو کې چاپ کړى دى.







آثار باستانی مناطق پشه يی نشين

محمد زمان کلمانی پشه يی ها يکی اقوام بومی افغانستان اند که از گذشته های خيلی دور به اين سو اکثراً در دامنه های کوه هندوکش بويژه مناطق جنو...