۱۳۹۵ بهمن ۲۰, چهارشنبه

روبا ت / روباط ( احمد جان ماڼو )


ډیر وخت کیده  زمونږ د هیواد یوه مشهوره کلمه د(روبات /روباطپه نامه زما په مغزو کی ښکته پورته کیده 
 په دی خاطر ،چی دانوم د کومې ژبې زمونږدګران هیواد ژبو ته راننوتی دی ورباندی نه پوهیدم خو ، دومره پوهیدم چی دایو حکومتي اداره ده د بیلګی په توګه د نورګل علاقداري یا روبات / روباط چی ،هلته د علاقدار دناستې او اوسیدو ځای وو، هلتهکوټوالیان او نور د هغه ځای د تشکیل اړوند مامورین اوسیږي او سیمه اداره کوي او دسیمې خلکو به ورته روبات وایه اوکله کله به ورته د علاقدارۍ نوم اخیستل کیده په ( روبات او علاقداريیې شهرت درلوده دا یوه لویه قلعه وه اولوړ دیوالونه یې لرلذندان یې هم درلوده ،نن سبا ورته ولسوالي وایې داځکه چی د علاقدارۍ څخه یې  ولسوالۍ ته ارتقا کړیده ولسوال ، قاضي او قوماندان دامنیت او ټول اړین ارګانونه اومکمل تشکیل لريدغه  لویې قلا ګانې دلرغونو زمانو را په دیخوا زمونږ دهیواد په ګوډ ګوډکی شتون لري اوبرسیره پردې اداري مرکزونه ديزمونږ دهیواد د لرغونو تلو راتلو په لارو کی تر سترګو کیږي او اکثرآ يې ترننه زمونږ دهیواد د علاقه داریو، ولسوالیواو نوراداري مرکزونه دي اونږدی په یو شانته واټنو کی یو دبل څخه موقعیت لري ،خو په معنایی نه پوهیدم .کله کله می داسی فکرهم کاوه ،چی ښايې دانوم دعربي ژبی څخه وې او زمونږ دګران هیواد مروجو ژبو او ژبنیو ادبیاتو ته به ورننوتې وې .تر کومه چی ما ددی نوم په هکله دمشرانو څخه په خبرو او افسانو کی اوریدل او ورباندیدومره پوهیدم ،چی دا ځایونه د کاروانونو دامنیت ساتنېاو تم کیدو دپاره وو، کاروانونه به د یوه ټاکلي واټن د وهلو وروسته په دی سیمو کی تمیدل او وروسته دستړتیا دلیری کیدو، بیا به په یون راتلل اوبل دتم ځای ( روبات ) ته به ور رسیدل او دمه به ييکوله په دی ډول اوږده واټنونه به يې د پښو ویستل او ټاکلی ښاراوابادوځمکوته چی ،هلته به ارو مرو  د خلکو دهستوګنو ځایونه وو ځانونه ور رسول او هلته به يې دخپلو راکړو ورکړوکارونه ترسره کول . د نیکه مرغه یوه ورځ می نا څاپه ورته پام شو ،چیدالرغونی نوم دلرغونې اریایې ژبې پشه يې یو ترکیبي نوم دی او دلرغونو زمانو څخه تر ننه زمونږ په هیواد کی ژوندی دی . ورته ډیرخوښ شوم او دځان سره می هوډ وکړ، چی د(روبات ) دنامه په اړوند خپل نظرد ښاغلو ژب پوهانواود ژب څیړونکوسره شریک کړم . دادی داوخت راورسید .
دروبات )نوم په پشه يي ژبه کی چی زه ورته د قوي دلایلو په بنسټ د ( اریک ) ژبه وایم ، د دووپشه يې  ویوونوڅخه جوړ دی .
۱ -  رو = دا د ( رو باتد « رو » برخه په پښتو او فارسي ژبو کی هم شریکه ده ،خو سره ددی هم په پښتو کی د «کرار» او په فارسی کی « اهسته ) معنا کیږي .
۲ – بات = داکلمه په پشه يې ژبه کی د (بتیک = کیدل ؛ شدن ) د مصدر څخه په لاس راځي ددی کار د پاره چی زمونږ سر پری خلاص شی او ښه پری وپوهیږو ښايې چی زه نوموړی د ( بتیک ) مصدر د پشه يې ژبی له پلوه ګردان اود نوموړي تاریخينوم د (بت، بیت ؛ بات ) برخه ورڅخه په لاس راوړم  ددی کار دپاره اړینه ده چی،دپشه یي ژبېد(بیتیک /کیدل /شدن )مصدر ګردان کړو تر څو، مونږ خپل اړین فعل ورڅخه تر لاسه او د (رو/کرار /اهسته)د کلیمی سره یې ولیکوو.

بیک /کیدل /شدن
 آ   زه      بیم  /کیږم 
تو = ته        بي  کیږی 
سی = هغه    بی /  کیږي 
امو = مونږ   بیس  /کیږو
ایمو = تاسی   بیدا / کیږیء 
تی = هغوی       بین /کیږي 

امر :
به = شه
 
دلته که ، مونږ د ( بت = شه، بیتشه ) د ( ب او ت ) دساکنو تورو په مینځ کی ، د ( ا ) غږیز توری ورزیات کړو ،یا داچی د (بیت ) دفعل د ( ی ) توری چی ،یو غږیز توری دی په بل غږیز توری لکه د ( ا ) توری د (ی ) دتوري پر ځای ولیکوورڅخه د (بات ) شکل یعنی ( بیت ) په (بات ) واووښت چی، دا قاعده عامه ده اویو غږیز توری په بل غږیز توري اوړي لکه : (بیت ) چی (باتشواومونږ ورڅخه د ( بات ) کلمه تر لاسه کوو .   اوس نو  که،مونږ دا دوه  درو=  کرار / اهسته +  بت / بات ، بتی / شه / (دریشو  او په لاس راغلي دواړه کلیمي سره یوځای ولیکودا لاندی شکلونه په لاس راځي :۱ ـ رو = کرار / اهسته۲ـ بت / بات ( باط)  شه / شو . اوس د پورتنیوو لاس ته راغلوکلیمو په یو ځای کیدومونږدا لاندی شکل دکلماتو لاس ته راوړو .
 
۱ =رو + بت ، بات  رو بت / روبات / رو باطروبات / روبط ، روباط .
۲روبت ، اوس که د (بت ) کلمه چی ، دواړه توری یې ساکن دی په مینځ کی ورته د ( اغږیز توری ولیکو نوو ورڅخه د (بات / باط ) کلمه لاس ته راځي . دلته د (طعربي توری چی، عربی شکل یې دی په لاس راځي یعنی د پشه یې ژبې د (بات )کلمه دعربي په ( باط ) اوړي . ( بات = باط ). اوس که ،مونږ دا دواړه ځانګړې کلیمې سره یوځای ولیکو ، ورڅخه ( رو بات /روباط ) په لاس راځي چی ، زمونږ دګران هیواد په ژوندیوو  ژبو کی دا په لاس راغلې پشه یې ترکیبي د ( روبات / روباط =روشه / اهسته شو، . یا : دمه شهدمه شو  معناوی په لاس راځي ،چی په لرغونو زمانو کی به دکاروانونو(دمه ځایونه ) وو . او دا رباتونه /رباطونه په همدی منظور په معینو فاصلو کی جوړ او تر ننه پوری دا د دمې ځایونه په همدی نوم پاتیديدمثالپه ډول په پخوانیو افسانو کی به داسی ویل کیدل چی ،کاروانونو به کله کله يو،یا به دوه روباته /  روباطه شبانه روز کی وهل . دلته دامونږ ته دا را په ګوته کوي چی ، کاروانونوبه  پرته د استراحت او دمی ځپلې لارې لنډولې . معنی دا چی ، هر روبات /روباط . دبل روباته په  معینه فاصله کی د استراحت، امنیت اودمې لپاره د وخت دحکومتونو لخوا دکاروانونو د راحت ،امنیت او دمی لپاره جوړ او ګټه ورڅخه پورته کیدله چی ، دابه دخپل وخت او د زمانې غوښتنه وه .
 ددغو(روباتونودجوړښت دمعینوواټنونوڅخه چی ، ترننه پوری زمونږ دهیواد اداري موقفونه دي دا ښه په ډاګه کیږي چی، دلرغونو زمانو د وریښمود کاروانونودتلو اوراتلولارو دجال یوه لاره هم همدادکابل او دکونړ دسیندونو دبهیدوغاړې اومورګې وېچی ،په پای کی د دواړو سیندونو اوبه یودبل سره ګډیږي ښایې دکابل اودکونړسیند دبهیدو اوددغو سیندونو د اوبو په خاطر چی ، اوبه یوه حیاتي ماده وه اوتل ده، په دغو لارو تګ او راتګ کاوه اوستر اداري مرکزونه به یې د کوچنیو مرکزونو سره رانښلوللکهعلاقه دارۍ ، ولسوالۍاودولایتونومرکزونه دبیلګې په توګه :که مونږ د کونړ دسیندغاړې په نظر کی ونیسواو دننی جلالاباد دښار چی ،د ننګرهار دولایت مرکز دی دکونړي سیند په غاړه دکونړ دولایت نني مرکز اسد اباد ته روان شو نو، دلارې پهاوږدوکی مونږ په معینو فاصلوکی،اداري موقفونهروبات ،روباتونه ) وینو دجلال اباد ښار ، خیوه، پخوانی او اصیل نوم یې ( کیل )، نورګل ، څوکۍ ،نرنګ او ننی اسد اباد پخوانی نوم یی ( جګ سورای ، چغسرای ) او ورپسی همداسی پورته ولاړ شو مونږنور اداري مرکزونه پخواني (روبات،روباط ، روباطونهیعنی لویې (قلعه ګانېوینو چی ،یودبل څخه په معینو فاصلو کی قرار لري او حتمآ به دکاروانونودتم ځایونه او اداري مرکزونه وواونن همدي .که ، مونږ همدا اداري مرکزونه او روباتونه په نظر کی ونیسو اوادامه ورته ورکړو دلارې په اوږدوکی مونږ دهمداسی روباتونو سره مخامخ کیږودچترال ،ګلګت څخه په تیریدلودچین هیوادسرحداتو ته  مودغه لرغونې دوریښمولار ورګډیږی او همدا زمونږدهیوادد لرغونو « پشه یې » ( روبات / روباتونوروباتیلا  برکت دی چی ،نن په هماغه لرغوني اوزاړه کارواني لار دعصر او زمان مطابق ښکلي او پاخه سرکونه جوړیږي اومدرن کیدل یې لا دوام لري .
 
نن دهغې پخواني وخت د زمان غوښتنه بدله شوې او هغسی کاروانونه وجود نه لري چی،سوداګرو اومسافروبه دحیواناتوپه مرسته، پهورځو ورځو، ونیوو،میاشتو اوکلونودستونزو اود ربړه ډکې لاری پريکولې،اوس زمانه بدله شوې اسانتیاوې ډیرې شوې،څوک د(ربات، رباتونوپه فکر کی نه دي . دبشر دترقیءاو پرمختګ زمانه ده ،هر څه بدل را بدل شویدي . بی شمیره (روباتونهپه یو ساعت دموټرو، اورګاډو  په چټکو رفتارونو وهل کیږی او جازونه او هوایې پروازونه خو ، لا پر ځای پریږده .نو پههمدی بنست پخواني لرغوني پشه يي نومونه اولغاتونه هم دبشر د تکامل سره سم بدلیږي رابدلیږي او دیوه حالته وبل حالت ته اوړي را اوړي چی په داسی اوښتلوسره شکل مانا اومفهوم یې هم نوې کیږي . داوو زمونږ دهیواد دلرغونو  روباتونو، دمه ځایونوپه لغوې ماناوو  اود  نامه دڅرنګوالي  په اړوند د پشه یې ژبی له پلوه ځرګندونې . دا په دی خاطر چی ، وپوهیږو ( روبات / روباط ) د پشه یې ژبې نوم او لرغونو زمانو څخه رانیولې تر ننه پوری زمونږدهیواد په نورومیشتو وروڼو ژبو کی یې هم ریښې ځغلولې دي اودهیواد دمیشتوملیتونووروڼو ژبو کی هم دغې لرغونې کلمې ته ( روبات / روباط)  وایېدا وو په پشه يې ژبه کی د(روبات / روباط ) دنامه توضیح او تشریح . داڅیړنه په دی خاطروشوه چی یو ځل بیازمونږ د ژب پوهانو او څیړونکو پام د پشه یې ژبې، دغي اصلي اریایې ژبی لرغونتوب اولغوې توانمندیء اوقوت ته ورواړوم چی، دروبات /روباط ) دنامه دتعریف برسیره، پشه یې ژبه کی دا ځواک شته دی چی ،د ډیرو لرغونولغاتوجوړښت،څه رنګوالی او تعریف رابرسیره کاندي.
 
په پوره درنښت .ماڼو

۱۳۹۵ دی ۱۹, یکشنبه

دهېواد پشه يانو دافغان پوځيانو ملاتړ وکړ


کابل باختر مرغومي  اوولسمه : دافغانستان دپشه يانو شورا پرون په يوه غونډه کې دهېواد دامنيتي ځواکونوملاتړ وکړ .

دباختراژانس دخبر له مخې په دې غونډه کې چې ددغې شورا په مرکزي دفتر کې دبيلابيلو ولايتونو داستازو په ګډون جوړه شوه، د افغانستان دپشه يانو دشورا رييس عبداللطيف  مراد خبرې وکړې او ويې ويل چې زموږ هېواد دګاونډيو هېوادونو داستخباراتي کړيو تر يرغل لاندې دى اوموږ باور لرو چې دهېواد امنيتي او د فاعي ځواکونه دافغانستان دټولو خلکو ميړني بچيان دي او دخپل هېواد له لويشت لويشت خاورې څخه دفاع کوي .

ده دهېواد دپشه يانو په استازيتوب دامنيتي او دفاعي ځواکونو ملاتړ وکړ او ټينګار يې وکړ چې پشه يان په هرحالت کې دخپلو امنيتي ځواکونو تر څنګ ولاړ دي .

په دې  غونډه کې په ولسي جرګه کې دکاپيسا دخلکو استازي وکيل  اغاجان سعيدي ،محمد عارف ، قومي مشر محمد زمان کلمانی، ديني عالم محمد شريف شريفي او يوشمير نورو  برخه والو خبرې وکړې او ددښمنانو دبريد په وړاندې يې دهېواد  د پوځيانو ميړانه يې وستايل .

۱۳۹۵ شهریور ۱۴, یکشنبه

قانون دی عمل جا عنوان لینه لهه منگل رسمی جبنا سیمینار


قانون دی عمل جا عنوان لینه اوزبیکی ، ترکمنی ، پشه یی ، بلوچی اونورستانی جبنا مشکلتنستا واړنی مقصدیدی علمی سمینار دوکابل اس انتر کانتننتال هوټل کوجه جوپیک 
مه سمینار کوجه که اوچیویی جبنا واړګالی ، لکګالی، جب مولیګالی او فرهنګینه او مینا دارګالی وطنس بیلابیل ولایتیلایه دی واڼت ګوریویی آییک ، شروع کوجه وطنس جمهورریس اس پیغامی ، جمهورریس اس فرهنګی سلاکار ګرای پړن بیک 
جمهورریس اس پیغامستا کوجه کدن بوا سی که افغانستنس بیلابیل قومیلاینا جبیلا وطنس فرهنګی سرمایی سن که یو قومیلایه منجه ایګریس لړیګالی سی
پیغام کوجه بو بوا سی که افغانستان اسلامی جمهوریتس دولت ، وطنس اساسی قانون اس لوشی کوجه وطنس لهمنګل رسمی جبنا لابو کاټله ګرستا پندی کوجه کیولوالی پروګرامیلاینا طرحه کینستا سره مکلف سی
وطنس جمهورریس اس پیغامستا کوجه کدن بوا سی که دولت وظیفا دارا وطنه لهمنګل رسمی جبنا کتابیلا او وری نشریاینا چاپ کینی او وڼتګستا آنتی پامپړی کی
مه جبنا پوړا پینستا آنتی زمینا برابر بن او پولینا کوجه به مه جبنا وشنستا او پند پیدا کینستا آنتی لوهانګری برابر بن
تیدی پتای جمهوری ریاستس اول معاون ستر جنرال عبدالرشید دوستم اس پیغامی ، اول معاونیت اس دفترستا ریس ګرای پړن بیک
جمهوری ریاستس اول معاونی تانک پیغامستا کوجه کدویی سی که آییس جبیدی یاده کینی ایته موارده اودای سن که وطنس اساسی قانون کوجه تی آنتی ساندین بوا سی او دولت مکلف سی که تانک اتباعه آنتی آییس جبیدی تی آنتی یاده کینیس زمینایه برابر کدن تیدی پتای بیلابیل قومیلایه اودای ای ګنات فرهنګی شخصیتیلایه تانک جبنا وشنستا پوړا موجود مشکلته بابته اغتی کیچین
کدنا کیګالی ایته مشکلاتنا اوچینای کیهن که اوزبیکی، ترکمنی ، پشه یی ، بلوچی او نورستانی جبنا وشنستا پوړا موجود سن او ابت جا مه مکشلته آنتی پامپړی بوا نه سی
می افغانستان اسلامی جمهوری دولت اودای ایړهن که وطنس اساسی قانون اس حکم پلا برابر یه بابته پامپړی کی
آییس جبیدی یاده کینی ، مه جبیلایه پلا پروګرام جوپینی پندی کوجه پولیناینا ونټه ، مه جبیلاینا ادبی هنری او تولید اس بوګری ، وطنس لهمنګل رسمی جبنا پوړا پینستا پندی کوجه افغانستنس علوم اکاډمی ، معارف او اوړی یاده کینیس وزارتیلاینا رولستا بو ګری ایته موارد آییچ که کدنا کیګالی تی آنتی ساندین کیهن
مه سمینار کوجه سرحدیلا قومیلاینا وزیر محمد ګلاب منګل ، اوړی یاده کینی وزارت اس معیین بری صدیقی، افغانستان علوم اکاډمیس ریسیاګی ثریا پوپل ، اطلاعات او فرهنګ وزارتس سرپرست داکټر کمال سادات ، معارف وزارتس معیین سردارمحمد رحیمی او ملی رادیوتلویزیون اس ګن ریس محمد زرین انځور ده به وطنس رسمی جبنا کاټله ګری او وشنستا بابته اغتی کیچین
یو سمینار اکالی ۳ دواسه جا دوام کیا او آخرګه کیولوالی مشکلات مشخص او دولتس اوړی رتبا مسولینه آنتی پوړا کین ګوریا

وحید الله عصمتی گرای لیکان بوا شی
https://www.facebook.com/m.z.kolmani/videos/1226799657362001/

۱۳۹۴ مرداد ۳, شنبه

د ژوندون په نړیوال تلویزیون کې پشه یی غږ تلویزیوني خپرونې پیل شول


د ژوندون په نړیوال تلویزیون کې پشه یی غږ تلویزیوني خپرونې پیل شول
افغانستان په دې وروستي سه باندې یوه لسیزه کې د بېلا بېلو پرمختګونو شاهد دی چې د ټولنیزو رسنیو او له هغې جملې څخه د تلویزیوني شبکو رامنځته کېدل او دودېدل چی شمېر یی لسګونو ته رسیږي ددغې مودې له ډېرو ښو لاسته راوړنو څخه دی چې د هېواد د ژبو او فرهنګ د لا غوړېدو او د هېوادوالو د ستونزو او غوښتنو په انعکاسولو کې زړه پورې رول لوبوي. 
په دغو تلویزیونونو کې د پښتو او دري ژبو تر څنګ د هېواد په نورو ژبو هم خپرونې پیل شوي او په دې لړ کې د ژوندون د خصوصی نړیوال تلویزیون مشرتابه په پام کې لري چې د پشه یی آواز په نوم اوونۍ کې یو ساعته خپرونه پیل کړي، چې له همدې موخې لپاره تېره پنجشنبه د زمری د میاشتې د لومړي نېټې له غرمی وروسته د یاد تلویزیون په تالار کې یوه درنه غونډه جوړه شوې وه چی په هغه کې د کاپیسا، لغمان، ننګرهار، کونړ، نورستان، کابل او د نورو ولایتونو ګڼ شمېر پشه یی مشرانو، فرهنګیانو، دینی عالمانو او ځوانانو برخه اخیستې وه.
په دې غونډه کې د قرآن عظیم کریم د څو مبارکو آیتونو د تلاوت او د ملي سرود له خپرېدو وروسته د ژوندون د نړیوال تلویزیون مشر پوهنوال محمد اسمعیل یون وینا وکړه او د خپلو خبرو په ترڅ کې د پشه یی خلکو د هېوادپالنې، سرښندنې او تاریخ په اړه څرګندونی وکړی او وویل چې پشه یی د افغانستان د ډېرو پخوانیو او اصیلو آریایی ژبو څخه ده او غواړم چې د پشه یی فرهنګ او ژبې د پرمختک او د خلکو د ستونزو او غوښتنو د په ډاګه کولو او د چارواکو غوږونو ته د رسولو په موخه په اوونۍ کې یو ځلي یو ساعته تلویزیوني خپرونه پیل کړم، دا د پشه یی خلکو حق دی چی د پښتو او دري ژبو تر څنګ خپرونې ولري، د خپلی ژبی او فرهنګ لپاره کار وکړي، خپل غږ پورته او ستونزې او غوښتنې له دې لارې دولتي چارواکو او نورو خلکو غوږو ته ورسوي. محترم پوهنوال یون له پشه یی لیکوالو او فرهنګیانو څخه وغوښتل چې د خپلې ژبې او فرهنګ د لا پراختیا لپاره له دغی خپرونی سره مرسته وکړي.
له هغې وروسته د پشه یی خلکو یو تن مشر او لیکوال محمد زمان کلمانی د خبرو په ترڅ کې د ژوندون د تلویزیون د مشرتابه د دغه نېک ګام هر کلی وکړ او د پشه یی ژبې، د پشه یانو د میشت سیمو او تاریخ په اړه یې په لنډه توګه د څرګندونې په ترڅ کې د غونډی له برخه والو څخه وغوښتل چی په پوره یووالي او مینې سره د خپل هېواد او خلکو خدمت لپاره خپل ملا وتړي او له دې نوي خپرونې سره له هیڅ راز مرستې او ملاتړ څخه ډډه ونه کړي. ده وویل: د ملی تلویزیون پرته دا په مرکز کې لومړنې خصوصی نړیوال تلویزیون دی چی په پشه یی خپرونه پیل کوي او ددې کار ویاړ ګټي.
په دې غونډه کې پخواني سناتور عبدالخالق حسینی پشه یی د پشه یی خپرونو د مخینې په اړه د خپلو خبرو په ترڅ کې وویل چې د پشه یی رادیویی خپرونه د لومړی ځل لپاره له اوس څخه ۴۵ کاله مخکې د رادیو افغانستان له لارې او بیا تلویزیونی خپرونه له اوس څخه څه باندې لس کاله مخکی د ملی تلویزیون له لارې پیل او تر اوسه دوام لري او په دې لړ کې د ژوندون تلویزیون دغه اقدام د ډېرې ستاینې وړ دی.
همدا راز ښاغلو عبدالستار حیات، حنیف الله شهاب، انیسه پشه یی، ډاکتر خواجه شاه روستایی، محمد عابد محمدي، احمدجان ماڼو، جنرال درویش سنجنی او شیرالله جبارخیل د خلکو د یو لړ ستونزو او غوښتنو او له دې خپرونې سره د مرستې په اړه خبرې وکړی او د ژوندون تلویزیون د مشرتابه له دې اقدام څخه یی مننه وکړه. په همدی ډول په دې غونډه کې شاه محمد پېننا له خوا په ترنم کې او همدارنګه محمد بهادر کلماني او عبدالحنان فاروقی له خوا، پشه یی شعرونه وړاندې شول چی د برخه والو له تود هرکلي سره مخامخ شول.
په پای کې ښاغلي شیرعالم امله وال د غونډې د ارزولو په ترڅ کې دا کار یی یو مثبت ګام وباله او وویل چی داسی غونډې د پشه یانو د پیژندګلوي او د فرهنګ د پرمختک په برخه کې ډېر ارزښمن او اغیزمن ثابتیږي او دا ددې ښکارندوی دی چی پشه یی خلک له خپلې ژبې او فرهنګ سره ډېره مینه لري او غواړي چې دغه ژبه د هېواد د نورو ژبو په څېر پرمختک او پراختیا څخه برخمنه شي.
ددغو مراسمو په پای کې له تالار څخه بهر د ژوندون تلویزیون په انګړ کې له ډول او سرنی سره د پشه یی ځوانانو او هنرمندانو له خوا پشه یی «ناټ» او اتڼ ترسره شو او په دې توګه دغه غونډه او مراسم په خورا خوښیو او چکچکو سره پای ته ورسیدل.
محمد قادر هوتا









دژوندون نريوال تلويزون بنست گراستادمحمداسماعيل يون په مرستہ دژوندون تلويزون پہ نشراتوكي دپشہ يي ژبى پرگرام چى {پشہ يى قومس اوازي }ترنامہ لاندي خپرونى بہ لرى د پنجشنبه ورځ 23/07/2015 ديوشميرپشه يي قوم مشرانو,خوانانو,اوخويندو په حضورديوغوني په ترس كي افتتاح شو...



پشه یی کڼ {پشہ يى قومس اوازي } نامېدی نونگا پروگرام آنجوېن بگا 
ژوندون بین المللی تلویزیونس ادارا پام کوچه دارا که پشه یی کڼ یا آواز نامېدی هفتا کوچه اي گوزر اي ساعتا پشه یی پروگرام آنجوې، میسی خاطری وټوی پنجشنبی اسد مایېس پروالی دواسس اگلدنه مېمه تلویزیونس تالار کوچه اي گڼ پڼني جوپوا آییک که کاپیسا، لغمان، ننگرهار، کونړ، نورستان، کابل او وري ولایتېلاینا بو گنات پشه یی ډشټینه، شلداړنه، فرهنگینه، دینی عالمنه او جواننه وانټ گورېویی آییک. 
اېمه پڼنيس اول شریی تیدی پتای گه قرآن عظیم الشانس کاو مبارک آیاتېلیی پړن بیچ او ملی سرود واسلېن بیک، ژوندون بین المللی تلویزیونس ډشټا پوهنوال محمد اسماعیل یون گرای اغتې کېن بیچ. مي تانک اغته کوچه پشه یی خلکنا وطن بیی باینی، شرایوټني او تاریخستا بارایه تاړا کېنی کېکن او کدکن که پشه یی جب افغانستانس بو دنه هونی او اصیل آریایی جبه اودای سی او مم اېړیاگم که پشه یی فرهنگ او جبېس پوړا پېني او خلکنا کشالا او اېړکنستا تاړا کېني خاطری هفتا کوچه اي گوزر اي ساعت خاطری پشه یی کڼ او آواز نامېدی تلویزیونی پروگرام آنجوم، یو پشه یی خلکنا حقی سی گه پښتو او دری جبه کویه نشرات دارن، تانک جب او فرهنگ آنتې لام کن او اېړني او مشکلتنستا مېمه پندېدې دولتي مقامته، مسوولینه او وري خلکه آنتې پولدن. محترم پوهنوال یونې پشه یی فرهنگینه او قلمس خاوندنه اودای اېړکن گه تانک جب او فرهنگس پوړا پېني خاطرې اېمه پروگرام پلا سمړن او ميس پوړا نېني او بکار جوپېني ونټې کوچه امه پلا همکاري کن. 
تیدی پتای پشه یی خلکنا اي جن ډشټا او ناملا لککالا محمد زمان کلمانی اغته گرای ژوندون تلویزیونس ډشټا پوهنوال استاد یون س اېمه بیی اقدامستا گرانیا کېهن او پشه یی جب، خلکنا تک منطقا او تاریخستا بابته موټا رکمېدی تاړا کېني گرای پڼنیس وانټ دارکالې اودای اېړکن که پورا ایگری او مینا و محبتېدی تانک وطن او خلکنی خدمت پندې کوچه گېنه ټنگدن او اېمه نونگا پام کوچه درېن بوا پروگرام پلا تانک هر گرای سمړنی اودای جان نه کنن. مي تاړا کېکن ګه ملي تلویزیون دې اوړتا وطنس مرکز کوچه یو اولوالا خصوصی بین المللی تلویزیون سی ګه پشه یی جبېدی به نشرته آنجویا او یو افتخار اول ګوزر آنتې ژوندون تلویزیونس ونټیی با. 
یان پوړه هونا سناتور عبدالخالق حسینی پشه یی اغتې کېچین او پشه یی نشراته بارایه تاړا کېني گرای کدهن گه پشه یی رادیو نشرات اول ګوزر آنتې ابت دې ۴۵ سال پوړا رادیو افغانستان کوچه یان تلویزیونی نشرات ابت دې وکا ۱۰ سال پوړا ملی تلویزیون پندېدې نشر بیچ او ابت جا شاړوی سن او ابت ژوندون تلویزیون اېلو نیک اقدام بو استوېنیس وړي سی. 
اېمه پڼني کوچه عبدالستار حیات، جواننا شوراس ډشټا حنیف الله شهاب، پشه یی زیپنا ونټېس مسوول انیسه پشه یی، داکتر خواجه شاه روستایی، محمد عابد محمدی، پشه یی واړکالا احمد جان ماڼو، جنرال درویش سنجنی او شیرالله جبار خیل ده خلکنا ایلای کشالا، اېړني او مه پروگرام پلا همکاري بابته اغتې کېچین او استاد محمد اسماعیل یونس اېمه نېک لېنگنستا گه اول گوزر آنتې مرکز کوچه اي بین المللی تلویزیون گرای پشه یی نشرته آنتې به وانټ دیا گرانیا کېکن. 
اېمه پڼني کوچه محترم شاه محمد پېننا گرای ترنم کوچه او انخول محمد بهادر کلماني او عبدالحنان فاروقی گرای پشه یی شعرې پړن بیچ، گه وانټ دارکالېنا پامستا وړي گریچ. پڼنیس پچبلي محترم شیرعالم امله والې اېمه پڼنس ارزیابي کېک گرای یو ڵام اي مثبت لېنگن بایکن او کدکن گه انخول پڼني پشه یی خلکنا اي به وري پېنچالي، تانک کشالنستا تاړا کېني او جب او فرهنگستا پوړا نېني آنتې بو موثر او ارزشوالا ثابت با او یو اېمیس لړېکالیی سی که پشه یی خلک ابت تانک جب او فرهنگ پلا بو مینا او علاقا داریاگن او اېړاگن که یو جبه وطنس وري جبه پیری پوړا پېني او وشني اودای ونټه وان تې. 
اېمه پروگرمس آخري تالار دې کنا، ژوندون رادیو تلویزیونس محوطا کوچه دړ او سرني پلا پشه یی هنرمندنه او جواننه گرای پشه یی ناټ او اتڼس اي پروگرام اجرا بیک گه مېنا هنر لړېنیا اېمه پڼنیس وانټ دارکالنستا خوشحالیس وړي گریک او پڼني کومې بو ۳ ساعت دوام کېکن چايي انني، خوشحالی او ازنایدی شره پولیک. 
اوچېنیس وړي سی ګه لمای دوسس وېلې نواړا بجا دې تا وکا دوای اړا بجا اېلو پروگرام ژوندون تلویزیون پندېدی نشر آنتې به پولیک.


محمد قادر هوتا اودای منیک کاګم که معلومات نشر کیوی آګ









آثار باستانی مناطق پشه يی نشين

محمد زمان کلمانی پشه يی ها يکی اقوام بومی افغانستان اند که از گذشته های خيلی دور به اين سو اکثراً در دامنه های کوه هندوکش بويژه مناطق جنو...